White noise om je baby beter te laten slapen

Francien Mels
Droomritme coach
9/3/2023
4 min.

Sommige baby’s vallen makkelijk in slaap en slapen dan ook lekker. Andere baby’s hebben er wat meer moeite mee. Je hoort vaak dat white noise dan kan helpen om je kleintje lekker te laten slapen. Maar wat is white noise eigenlijk? Hoe kun je white noise het beste gebruiken? En helpt het echt?

Lees het allemaal in dit artikel!

Wat is white noise?

Even een klein lesje natuurkunde. Het is eigenlijk heel makkelijk. Geluid bestaat uit een frequentie en een amplitude. De frequentie bepaalt de hoogte van het geluid, de amplitude bepaalt de sterkte van het geluid. Bij witte ruis is de gemiddelde amplitude over het hele frequentiebereik hetzelfde. Dat betekent dus dat alle tonen even hard zijn. Dat vormt dan de witte ruis. Dit is het typische geluid dat je hoort als een zwart-wit televisie op sneeuwbeeld staat. In de praktijk worden monotone geluiden (waarbij de sterkte over een groot deel van het frequentiebereik hetzelfde is) ook witte ruis genoemd. Hierbij kun je denken aan baarmoeder geluiden, het ruisen van de zee, regengeluiden, de douche of een stofzuiger. 

Andere kleuren ruis

Naast witte ruis bestaat er ook zoiets als roze, blauwe, bruine ruis en nog meer kleuren van de regenboog. Dit zijn allemaal onderverdelingen van de witte ruis, afhankelijk van de sterktes bij bepaalde toonhoogten. 

Roze ruis lijkt op witte ruis, maar de lagere geluiden zijn hier iets harder en de hogere geluiden iets zachter. Daarom klinkt deze ruis vaak net wat fijner. Het is laag, monotoon en diep. Voorbeelden hiervan zijn de baarmoedergeluiden of hartslag en de golven van de zee. Voor baby’s rond de drie maanden zijn deze geluiden het fijnst. Voor jongere baby’s kun je ook de ‘gewone’ witte ruis gebruiken waarin wat meer hoge tonen zitten, zoals de stofzuiger of haardroger.

Bruine ruis is nog sterker in het diepe bereik en heeft geen tonen in het hoge bereik, zoals de witte of de roze ruis. Een goed voorbeeld hiervan is een harde wind. Het kan helpen om te ontspannen en de slaap te verbeteren. 

Blauwe ruis heeft juist veel hoge tonen. Dit kun je vergelijken met het sprenkelen van water of het gesis dat je krijgt als er een knik in een waterslang zit. Blauwe ruis wordt nauwelijks gebruikt om beter te kunnen slapen.

Paarse ruis kun je zien als het neefje van de blauwe ruis. Het heeft nog meer hoge tonen dan blauwe ruis. Het wordt ook wel paars lawaai genoemd. 

Bekijk PIKO

Hoe werkt white noise?

Er zijn diverse verklaringen waarom white noise helpt om beter te slapen. 

Eén verklaring is dat de oren minder gevoelig worden met omgevingsgeluid. Denk maar eens aan een druppelende kraan: overdag zul je deze met allerlei andere geluiden in de omgeving waarschijnlijk niet eens opmerken, maar in de nacht als de omgeving stil is kan dit behoorlijk irritant zijn. Witte ruis verhoogt de drempelwaarde en de druppelende kraan of andere geluiden vallen dan minder op. Deze gevoeligheid voor geluid is er vooral tijdens de lichtere slaapfasen - aan het begin en aan het einde van een slaapcyclus.

Een andere verklaring is dat hersenen altijd op zoek zijn naar (akoestische) prikkels.

Dit heeft te maken met ons oerinstinct: de eerste mensen moesten altijd alert zijn op gevaren om hen heen. Hoewel dit nu niet meer nodig is, zijn onze hersenen hier nog steeds alert op. Met witte ruis krijgen de hersenen deze prikkels waar ze naar zoeken, zonder dat ze overbelast worden. Daarvoor is het geluid veel te monotoon.

Tenslotte kan witte ruis, zoals de hartslag of baarmoedergeluiden, je baby herinneren aan het geluid dat hij in de baarmoeder hoorde. Dit is vertrouwd en geeft een veilig gevoel. Als het dan ook regelmatig wordt ingezet bij bijvoorbeeld het bedtijdritueel, versterkt dit het geborgen gevoel.

Waarom witte ruis helpt is waarschijnlijk een combinatie van bovenstaande factoren. Het is een monotoon geluid dat andere geluiden neutraliseert. Hierdoor wordt je minder snel afgeleid en schrik je minder van omgevingsgeluiden. Bovendien klinkt het vertrouwd en als je het ook nog eens regelmatig gebruikt, krijg je het Pavlov-effect en wordt witte ruis een slaapassociatie. 

Kun je witte ruis veilig gebruiken?

Er is wetenschappelijk gezien nog relatief weinig bekend over het gebruik van witte ruis. Om deze reden, en ook omdat er afhankelijkheid kan ontstaat, raadt het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid het gebruik van witte ruis af (Nederlands Centrum Jeugdgezondheid | Onderbouwing (jgzrichtlijnen.nl).

Toch kan witte ruis wel helpen, mits je ook werkt aan een goede slaapbasis.

Door met witte ruis te werken kun je een ritme opbouwen dat past bij jouw baby. Op het moment dat je dan een fijn ritme hebt, kun je ervoor kiezen om de witte ruis geleidelijk af te bouwen (maar dat hoeft natuurlijk niet).

Kan witte ruis dan gehoorschade veroorzaken? Gelukkig niet als je het goed gebruikt. Er is onderzoek gedaan naar mogelijke gehoorschade (Infant sleep machines and hazardous sound pressure levels). Daaruit blijkt dat als het geluid onder de 65dB blijft en op 30 cm afstand staat, is er geen gevaar voor gehoorschade.

Bekijk PIKO
0-2 weken
45 minuten
wisselend
16-20 uur
2 weken - 2 maanden
Eerst 60 minuten,
later 75-90 minuten
4 tot 8
15-16 uur
2-4 maanden
75-90 minuten
4 tot 6
14-16 uur
4-6 maanden
90 minuten
4 tot 5
14-16 uur
6-8 maanden
2 uur - 90 minuten - 90 minuten - (90 minuten) - 3 uur
3 tot 4
14-16 uur
8-12 maanden
2 uur - 3 uur - 3 uur - 3 uur of 2 uur - 3 uur - 4 uur
2 tot 3
14-15 uur
0-2 maanden:
rood licht
Geen nieuwe dingen doen of introduceren. je baby begint aan zijn eerste ontwikkelfase (oriëntatie) en is bezig met zijn basishechting. Hij krijgt op de leeftijd van zes weken een circadiaans ritme, dat verandert alles in slaapland. Leg een basis voor goede slaapgewoonten: vermijd te veel prikkels, let op de wakkertijden (75-90 minuten) en houd alles voorspelbaar: het slapen wordt zo voorspelbaar voor je baby.
2-4 maanden:
groen licht
Hier kom je in rustiger vaarwater. Werk aan goede slaapgewoonten en zorg voor een fijn ritme, waarbij je let op de wakkertijden (45-75-90 minuten). Je kunt ook een bedtijdritueel gebruiken, dit hoeft niet lang te zijn als het maar steeds hetzelfde is. Door steeds hetzelfde bedtijd ritueel te gebruiken, weet je baby wat er komen gaat en komt hij makkelijker in een ritme.
4-6 maanden:
rood licht
Het eerste slaapregressiemoment is daar. Je baby gaat ook naar de tweede ontwikkelfase en heeft voorspelbare reacties nodig. Slaappatronen veranderen. Pappen en nathouden is hier het devies, zorg dat je niet te veel onwenselijke slaapassociaties ‘maakt’ en blijf letten op de wakkertijden die bij deze leeftijd horen (90 minuten ritme).
6-8 maanden:
groen licht
Hoewel deze fase beter is, gaat het nog niet echt soepel en dat heeft alles met de voorgaande fase te maken. Maar dit is wel een moment waarop het vaarwater weer rustiger wordt. Tijd om goed aan de slaapbasis te werken en dat doe je door met langere wakkertijden te werken in de ochtend en namiddag, je houdt het wakkertijden aan van 2 uur in de ochtend, 90 minuten tussendoor en 3 uur in de avond.
8-12 maanden:
rood licht
Het tweede slaapregressiemoment is aangebroken. Dit is dus ergens tussen de 8 en 12 maanden (en echt niet vier maanden lang). Deze regressie is één van de slechtste momenten om aan het slapen te werken. Zowel bij zijn ontwikkeling als hechting gaat je baby ook nog naar een nieuwe fase. Dit regressiemoment heeft alles met slaapconsolidatie te maken, het samenvoegen van de slaapuren. Je baby gaat ’s nachts gewoon beter/langer slapen, net als grote mensen dat doen, en heeft daardoor overdag minder uren nodig. 2-3 uren overdag (gedurende 2-3 slaapjes) is dus prima. Volg je het 2-3-4 ritme, krijg je ook geen ‘slaapjesstaking’.
En daarna?
Zorg ervoor dat je baby lekker in het 2-3-4 Ritme zit en blijft, die begint rond de leeftijd van acht maanden en werkt nog wel een poosje!En bedenk: hoe mooi dit toch eigenlijk is. Dat een baby, zo voorspelbaar, zo perfect, zo mooi is. Dat de ene baby echt niet de ander is, maar het groeien en bloeien, de ongrijpbare veranderingen, juist weer zo lekker in stapjes gaat. Hoe mooi is het dat een kleintje met een ander slaapbrein wordt geboren, juist zodat hij vaker gevoed kan worden en niet te diep (gevaarlijk) kan gaan slapen. Dat die slaapjes er overdag zijn, nodig zijn en mogelijk worden gemaakt, juist om te kunnen verwerken en te groeien.

Hoe kan ik white noise gebruiken?

White noise kun je goed inzetten als het inslapen lastig gaat, als het doorslapen moeilijk is, bij prikkelgevoeligheid of als er veel geluid in de omgeving is. Belangrijk is om hierbij te beseffen dat witte ruis geen wondermiddel is. Je zult tegelijkertijd ook moeten werken aan een goed slaapritme.

Hoe je witte ruis het beste kunt introduceren is als volgt:

  1. Introductie. Je kunt direct aan de slag met de introductie van white noise. Je hoeft hier echt niet te wachten op ‘het juiste moment’. Je kunt dus gelijk beginnen. Bij de één zie je gelijk het effect van white noise, bij de ander is het nog even wennen. Het is soms ook een kwestie van even uitproberen op welk geluid (welke kleur ruis) je kindje goed reageert. Heb je de goede ‘kleur’ gevonden? Gebruik dan altijd hetzelfde geluid, zodat dit ook echt een vertrouwd geluid wordt.
  2. Volume. Om eventuele gehoorschade te voorkomen moet het geluid dus onder de 65dB blijven (bij de PIKO is dit automatisch het geval). Daarnaast moet je het volume ook weer niet te zacht zetten, want dan verdwijnt het effect. Het volume van een stromende douche is over het algemeen prima.
  3. Zorg voor een rustige slaapomgeving. Hoewel de white noise omgevingsgeluiden maskeert, betekent dit natuurlijk niet dat hier helemaal geen harde geluiden ‘doorheen’ komen. Houd de slaapomgeving dus rustig. Denk hierbij ook aan het slaapplekje zelf: dus ook geen speelgoed, felle kleuren of knuffels in bed.
  4. Gebruik het als ondersteuning van rust, ritme en regelmaat. White noise is geen wondermiddel, maar het kan wel helpen om een ritme te vinden dat bij je kindje past. Door altijd hetzelfde geluid op dezelfde manier te gebruiken - bijvoorbeeld als onderdeel van het bedtijdritueel - helpt dit om een fijn ritme te vinden.
  5. Afbouwen. Heb je een fijn ritme gevonden? Begin dan niet te snel met afbouwen, maar zorg er eerst voor dat de basis er echt stevig is. Vaak zie je dat je baby vanaf ongeveer een jaar de white noise niet meer echt nodig heeft. Afbouwen kun je eenvoudig doen door het geluidsniveau steeds wat zachter te zetten. Lukt het even niet? Dan blijf je even bij het oude geluidsniveau.
Bekijk PIKO

Conclusie

White noise kun je goed inzetten als het inslapen lastig gaat, als het doorslapen moeilijk is, bij prikkelgevoeligheid of als er veel geluid in de omgeving is. Het is echter geen wondermiddel: het is belangrijk om tegelijkertijd aan de slaapbasis te werken.

Dit doe je door rust, ritme en regelmaat voor je baby te creëren. Dat is niet altijd even makkelijk: je 'gewone' leven is best wel druk. Jullie werken, willen een keer op bezoek en gaan op vakantie of een weekendje weg.

Om je baby toch rust, ritme en regelmaat te geven zónder je eigen leven helemaal aan de kant te zetten, hebben wij de PIKO ontwikkeld.

PIKO helpt

De PIKO werkt met witte ruis als ondersteuning van het slaapritme. Je kunt het soort ruis (wit, roze, bruin) en de duur ervan instellen. Bovendien kun je ervoor kiezen om dit geluid af te spelen als je baby onrustig is (huilt).

De witte ruis is een onderdeel van de PIKO die je baby rust, ritme en regelmaat geeft.

De PIKO is een slaapcoconnetje voor je baby dat ervoor zorgt dat je baby een fijn ritme krijgt. Je kunt het overal gebruiken (in bed, in de wieg, in de box, bij opa/oma, op vakantie), zodat je baby een vaste slaapplek heeft waardoor gewoontes inslijten en je baby makkelijk in slaap valt.

Het dempt het licht met 95% en zorgt voor een prikkelarme en geborgen slaapomgeving, zodat je baby beter kan slapen. Ook zorgt het voor een vertrouwd geluid, waar je baby ook is, zodat een baby zich geborgen voelt en goed kan slapen. Dit geluid gaat ook aan als je kindje huilt, waardoor de slaapjes langer gaan worden.

Én je krijgt ook nog eens passend advies van een gecertificeerd slaapcoach, zodat jij niet meer hoeft te twijfelen of je het wel goed doet, maar een ritme vindt dat bij jou en je baby past.

De PIKO helpt jullie om je baby beter te laten slapen, zodat deze speciale periode er weer één wordt waar je van kunt genieten.

Bekijk PIKO

Veel gestelde vragen

Hieronder beantwoorden we een aantal veelgestelde vragen over de PIKO. Mocht je een vraag hebben die hier niet tussen staat, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen.

Vanaf wanneer kan ik de PIKO gebruiken?

Je kunt de PIKO vanaf de geboorte gebruiken. We bevelen aan om hier zo vroeg mogelijk mee te beginnen, zodat je baby gelijk een prikkelarme en geborgen slaapomgeving heeft en went aan zijn eigen vertrouwde slaapomgeving.

Tot wanneer kan ik de PIKO gebruiken?

De PIKO kun je verstellen in lengte en zo tot 12 maanden gebruiken. We raden echter vanuit veiligheidsoverwegingen aan om het gebruik van de PIKO te stoppen als je baby zelfstandig kan gaan zitten. Dit is meestal rond de 9-10 maanden.

Hoe kan ik de PIKO afbouwen?

Als je kindje zich gaat optrekken en zelfstandig kan gaan zitten, wordt het tijd om het gebruik van de PIKO af te bouwen. Dit is meestal rond de 9-10 maanden. Uiteraard kun je de PIKO POD wel blijven gebruiken. Hoe je de PIKO het beste af kunt bouwen staat uitgelegd in de PIKO App.

We zien dat baby's weinig moeite hebben met het afbouwen, omdat ze met de PIKO een goede slaapbasis hebben neergezet.

Wat krijg ik als ik de PIKO koop?

Als je de PIKO koopt, krijg je een volledig pakket dat je helpt om een fijn ritme te vinden voor jou en je baby. Dit pakket bestaat uit:

- PIKO CAP (verstelbaar in twee maten)

- PIKO lakentjes (twee maten)

- PIKO POD

- PIKO App

- PIKO tas

- PIKO matras (optioneel)

Kan ik de PIKO ook huren?

Ja, je kunt de PIKO ook huren! Dit kan via Tinylibrary of Borntorent. Zeker als je kindje al wat ouder is, ben je voordeliger uit als je huurt.